Innovatieve samenwerking zet jongeren weer op het juiste spoor via Social Impact Bond

BESIX Foundation, BNP Paribas European Social Impact Bonds Fund, BNP Paribas Fortis en Labido Invest (BOSS paints) investeren samen 1,7 miljoen euro in het sociale project. BNP Paribas zorgt ook voor de financiële structurering. Het onderzoeksteam LUCAS van de KU Leuven treedt op als onafhankelijke evaluator van het project.

Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding: “Ook in de welzijnssector is innovatie een sleutelwoord. Met een Social Impact Bond kunnen we dat op een intelligente manier. We zoeken hiermee uit hoe we een groep van jongvolwassenen die het zeer moeilijk hebben, beter kunnen begeleiden om hun leven op te bouwen. Het is een problematiek waarvoor vandaag geen eenvoudige oplossingen bestaan. De ervaring die hier wordt opgedaan, kan hopelijk de start zijn van een sterker beleid.”

Sabine Bourgeois, directeur vzw Oranjehuis: “De nood aan dit project gaat over dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen en was heel erg voelbaar bij ons team jongvolwassenen. Dankzij de goede samenwerking met het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk Zuid-West-Vlaanderen sloegen we de handen in elkaar voor dit project.  Voor de financiering onderzochten we op initiatief van BNP Paribas Fortis de mogelijkheden van een Social Impact Bond.”

Een sociale investering

Een Social Impact Bond is een sociaal financieringsmechanisme dat privékapitaal mobiliseert om een innovatief sociaal project voor te financieren. Daarbij is een sociale dienstverlener verantwoordelijk voor de uitwerking van dat project en engageert de eindbetaler zich om de investeerders terug te betalen in geval van succes. Een onafhankelijke evaluator meet dat succes aan de hand van vooraf vastgelegde en meetbare doelstellingen. De mate waarin de dienstverlener die doelstellingen gedurende de looptijd van het project realiseert, bepaalt de terugbetaling van het kapitaal aan de investeerders. Een tussenpersoon zorgt voor de financiële en juridische structurering van het project.

Een Social Impact Bond vergemakkelijkt het testen van innovatieve concepten en praktijken die veelal gericht zijn op preventie. De eindbetaler hoeft daarbij enkel de kosten te dragen van de bewezen gerealiseerde impact. Bovendien vertaalt de impact die door het project gerealiseerd wordt zich in minder uitgaven voor de maatschappij. Een deel van die besparingen dient voor de terugbetaling aan investeerders. Indien het project succesvol blijkt te zijn, kan de overheid het programma nadien opnemen in het reguliere subsidiëringsbeleid.

De verschillende partijen

Voor het ‘Back on Track’-project is Oranjehuis de sociale dienstverlener. De vzw staat in voor de uitvoering van het project en het behalen van de vooropgestelde doelstellingen. Het agentschap Opgroeien van de Vlaamse overheid, dat kansen wil creëren voor kinderen en jongeren die opgroeien in Vlaanderen en Brussel, is de opdrachtgever. De objectieve evaluatie zal gebeuren door het onafhankelijke onderzoeksteam LUCAS van de KU Leuven.

Katrien Verhegge, leidend ambtenaar Opgroeien: “We zijn trots dat de jarenlange ervaring en expertise van Oranjehuis hier wordt aangesproken. Innovatieve methodieken uit de jeugdhulp kunnen wel degelijk het verschil maken voor kwetsbare jongvolwassen. We kijken alvast uit naar de eerste resultaten.”

Professor Koen Hermans, LUCAS KU Leuven: “In de evaluatie bekijken we welke resultaten geboekt worden. En we brengen ook de ervaringen van de jongvolwassenen zelf én van de begeleiders in kaart. Ook vanuit wetenschappelijk oogpunt is dit een bijzonder relevant project, omdat er minder wetenschappelijke evidentie voorhanden is over Housing First for Youth.”

Vier partijen zullen investeren in het project. Het gaat om

·       BESIX Foundation, een privéstichting die de Belgische bouwgroep BESIX oprichtte in 2009;

·       BNP Paribas European Social Impact Bonds Fund, recent opgericht door BNP Paribas en het European Investment Fund (EIF), en beheerd door BNP Paribas Asset Management;

·       de Belgische bank BNP Paribas Fortis;

·       en Labido Invest, dat onderdeel is van de groep BOSS paints.

Frédéric de Schrevel, Chairman BESIX Foundation en CSR-verantwoordelijke van de BESIX-groep:  "Na 10 jaar van sociale projecten in de hele wereld besloten we te investeren in deze Social Impact Bond. Vooral het innoverende aspect van de methodologie en de kwaliteit van het team dat het project leidt, trokken ons aan. Het ‘Back On Track’-project is een nieuwe gelegenheid voor de stichting om een solidariteitsproject te steunen dat voldoet aan een echte sociale behoefte in België en we zijn enthousiast over het idee om actief mee te werken aan de programma’s voor de integratie van die jongeren."

Pierre Moulin, lid van het Executive Committee / Global Head Producten en Strategische Marketing bij BNP Paribas Asset Management: “Het BNP Paribas European Social Impact Bonds Fund, dat BNP Paribas Asset Management creëerde en beheert voor het Europees Investeringsfonds (EIF) en BNP Paribas, is het eerste fonds dat werd opgericht om te investeren in Social Impact Bonds in de Europese Unie. Die financiële innovatie steunt projecten met een concrete en meetbare impact die het mogelijk maken om te werken aan een inclusieve en duurzame maatschappij. Nu hebben we het genoegen het ‘Back on Track’-project van Oranjehuis te mogen begeleiden, de eerste Belgische Social Impact Bond die door ons fonds wordt gefinancierd. Voor dat project stelt Oranjehuis een vernieuwende manier voor om verschillende benaderingen te combineren rond de ‘Housing First’-methodologie, om uitgesloten jongvolwassenen zo goed mogelijk te begeleiden."

Max Jadot, CEO van BNP Paribas Fortis: “Als grootste Belgische bank willen we belangrijke sociale thema’s aanpakken en beschouwen we het als onze verantwoordelijkheid bij te dragen aan een duurzamere samenleving. Zo zullen we de komende drie jaar ‘Back on Track’ steunen, een project van vzw Oranjehuis voor jongvolwassenen. In samenwerking met de BNP Paribas-groep structureren we als eerste Belgische bank een Social Impact Bond (SIB) om een dergelijk project te financieren. Tot nu toe ontwikkelde BNP Paribas zijn expertise op dat vlak voornamelijk in Frankrijk, en in de Verenigde Staten, waar het, alleen of samen met anderen, negen SIB-uitgiften voor innoverende sociale projecten structureerde. Het gaat onder meer om initiatieven om oorlogsveteranen met een post-traumatische stressstoornis (PTSS) werk te helpen vinden, om mensen in afgelegen landelijke gebieden bij te staan bij hun re-integratie op de arbeidsmarkt (de eerste SIB in Frankrijk) of om ervoor te zorgen dat kwetsbare kinderen niet in opvangstructuren terechtkomen, maar in hun gezin kunnen blijven. Een Social Impact Bond is een goed voorbeeld van financiële innovatie die sociaal ondernemers ondersteunt. Met zo’n SIB kan de regering een vernieuwende benadering aanmoedigen, en er alleen voor betalen als ze slaagt. Ik wens al wie bij “Back on Track” betrokken is, veel succes: het project zou voor meer dan 100 jongvolwassenen een wereld van verschil kunnen maken en tegelijkertijd onze maatschappij in haar geheel een aanzienlijke besparing opleveren. Ik dank het European InvestmentFund (EIF), Besix Foundation en Labido Invest voor hun sociaal en financieel engagement. Samen met hen en met de enthousiaste medewerkers van vzw Oranjehuis doen wij er alles aan om mensen te laten groeien.”

Lieve Bossuyt, zaakvoerder Labido Invest – BOSS paints: “Wij voelen ons erg aangesproken door ‘Back on Track’ omdat het op een warm-menselijke en tegelijk duurzame en professionele manier voor extreem kwetsbare jongeren een context schept waarbinnen ze zelf aan een menswaardige toekomst kunnen bouwen. We hopen dat dit project duidelijk zal maken dat een menselijke, constructieve aanpak van maatschappelijke uitdagingen zoals jeugdcriminaliteit de samenleving veel meer oplevert dan een aanpak gericht op repressie en uitsluiting. Zelfs op budgettair vlak. De formule van de Social Impact Bond spreekt ons aan omdat ze de krachten van verschillende partijen (sociale dienstverlener, overheid en privé-investeerders) bundelt waardoor ieder binnen zijn mogelijkheden bijdraagt aan een oplossing in plaats van verantwoordelijkheid af te schuiven.”

Het BNP Paribas European Social Impact Bonds Fund wordt samen met het Europees Investeringsfonds (EIF) ontplooid in het kader van het ‘Investeringsplan voor Europa’ (specifiek het “EFSI”, tot voor kort ook wel Junckerplan genoemd), dat tot doel heeft de verschillende sociale organisaties en ondernemingen een betere toegang tot financiering te verschaffen om zo de ontwikkeling van de sociale sector te ondersteunen en, uiteindelijk, financieringen te mobiliseren door privékapitalen los te maken.

Roger Havenith, adjunct directeur-generaal bij EIF: “Het EIF is er heel trots op met BNP Paribas in zee te gaan om het vernieuwende mechanisme van Social Impact Bonds te promoten. Deze investering, die de eerste Belgische Social Impact Bond is waarin het EIF investeert, maakt het mogelijk innovatieve sociale bijstand te testen ten behoeve van de kwetsbaarste mensen en het overheidsbeleid, en zo uitsluiting en bestaansonzekerheid van jongvolwassenen in Vlaanderen te helpen voorkomen en bestrijden.”

De financiële en juridische structurering gebeurt door BNP Paribas Fortis en de bankengroep BNP Paribas. Voor het juridische gedeelte werd eveneens samengewerkt met het advocatenbureau Curia.

Back on Track

Het ‘Back on Track’-programma is een initiatief van de Kortrijkse vzw Oranjehuis, die kan bogen op bijna 50 jaar ervaring in het werken met kinderen, jongeren en gezinnen in kwetsbare situaties. De organisatie kan rekenen op ruim 90 medewerkers en heeft een eigen opleidingscentrum, waar eigen medewerkers maar ook partners in verschillende domeinen trainingen kunnen volgen.

Het programma is gericht op jongeren zonder inkomen en huisvesting die zich aanmelden voor nachtopvang en/of opvanginitiatieven van het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk) en op jonge gevangenisverlaters. Het gaat telkens om jongeren die zich in een situatie van (dreigende) dakloosheid bevinden.

‘Back on Track’ wil die jongeren bijstaan op het gebied van huisvesting, activering, netwerk, en het verminderen van recidive. Het doet dat vooral volgens de methode Housing First for Youth. Hierin ligt het innovatieve karakter van het project aangezien het Housing First-principe in België hier voor het eerst wordt uitgewerkt voor jongeren.

De beoogde impact van het project is de volgende: 

• 113 jongvolwassen die het 12 maanden durende traject voltooien
• 85% van de uitstromende jongvolwassenen maakt deel uit van een huurovereenkomst
• 40% van de uitstromende jongvolwassenen heeft een wettelijk inkomen of start een opleiding
• een vermindering van 25% recidive ten opzichte van een referentiegraad

Een op vijf gebruikers van residentiële opvangcentra en begeleid wonen behoort tot de leeftijdsgroep van 18 tot 25 jaar. Voor de gebruikers van nachtopvang is dat een op tien. De huidige hulpverlening voor meerderjarigen kan niet aan de vraag beantwoorden. Bovendien zijn de wachtlijsten lang en is er ook nood aan meer hoogintensieve hulpverlening. Met ‘Back on Track’ wil vzw Oranjehuis aan die noden beantwoorden.

We spraken met Bert[1], 21 jaar. Bert verliet enkele maanden geleden de gevangenis na druggerelateerde feiten en overnacht nu bij vrienden. “Ik wil mijn leven terug in handen nemen, maar dat is niet zo simpel als het lijkt. Ik sta op 3 wachtlijsten, ben bij vele diensten bekend, maar weet niet waar ik vanavond zal slapen.”

Het programma zal 3 jaar lang lopen in de provincie West-Vlaanderen en de regio’s Gent en Oudenaarde. Het zal elke jongere gedurende 1 jaar intensief begeleiden en zal een maatschappelijke besparing opleveren van minimaal 3,8 miljoen euro in het geval van volledig succes.

Wouter Vanclooster, coördinator ‘Back on Track’ bij vzw Oranjehuis: “We zetten in eerste instantie in op huisvesting. Daarnaast zetten we bij alle jongeren in op herstel, uitbouw en onderhoud van een netwerk. Binnen elk traject richten we ons op activering of opleiding. Hiervoor mogen we rekenen op concrete samenwerking met de VDAB. Voor de jongeren die detentie verlaten, zetten we werkzame factoren uit forensische methodieken in, om zodoende de kans op recidive significant in te perken.”

Perscontacten:

Agentschap Opgroeien: Sinds april 2019 vormen Jongerenwelzijn, Kind en Gezin en een deel van het aanbod van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) samen het nieuwe agentschap Opgroeien. De missie van Opgroeien is het recht op kansrijk opgroeien realiseren voor élk kind, élke jongere en hun gezinnen in Vlaanderen.

BESIX Foundation is een private stichting opgericht door BESIX Group in 2009. De stichting wil actie ondernemen door financiële ondersteuning te bieden aan verenigingen die actief zijn in België en het buitenland rond één van de drie vooropgestelde thema's: opleiding, milieu en bouw. Naast de financiële ondersteuning wordt ook een deskundigheidsmecenaat aangeboden, zowel door het begeleiden van de verenigingen bij het verwezenlijken van hun doelstellingen als door het aanzetten van haar werknemers tot vrijwilligerswerk. Op 10 jaar tijd heeft de stichting 270 projecten ondersteund dankzij een financiering van 4 miljoen euro. Ze heeft meer dan 200 Solidarity Days georganiseerd en 5.000 vrijwilligers hebben deelgenomen aan haar acties.

BNP Paribas (www.bnpparibas.com) is een vooraanstaande bank in Europa met een internationale uitstraling. Ze is aanwezig in 72 landen en heeft ruim 202.000 medewerkers, waarvan ongeveer 154.000 in Europa. De groep bekleedt sleutelposities in haar drie kernactiviteiten: Domestic Markets en International Financial Services (waarvan de retailbankingnetwerken en de financiële diensten ondergebracht zijn bij Retail Banking & Services) en Corporate & Institutional Banking, dat zich richt op bedrijfsklanten en institutionele klanten. De groep begeleidt al haar klanten (particulieren, verenigingen, ondernemers, kmo’s, grote bedrijven en institutionele klanten) bij de realisatie van hun projecten door hun financierings-, beleggings-, spaar- en verzekeringsdiensten te bieden. De groep heeft vier thuismarkten in Europa (België, Frankrijk, Italië en Luxemburg) en BNP Paribas Personal Finance is de Europese nummer één in kredieten aan particulieren. BNP Paribas ontplooit zijn geïntegreerde model voor Retail Banking in het Middellandse Zeegebied, in Turkije en in Oost-Europa, en heeft een omvangrijk netwerk in het westen van de Verenigde Staten. In Corporate & Institutional Banking en International Financial Services is BNP Paribas toonaangevend in Europa, sterk vertegenwoordigd in Noord- en Zuid-Amerika, en profiteert het van solide en snelgroeiende activiteiten in Azië-Pacific.
 

BNP Paribas Asset Management is de vermogensbeheerder van BNP Paribas, een van ’s werelds meest vooraanstaande spelers in de financiële sector wereldwijd. BNP Paribas Asset Management biedt beleggingsoplossingen met hoge toegevoegde waarde voor particulieren, bedrijven en institutionele beleggers dankzij een breed scala van expertises gespreid over vier beheerafdelingen: aandelen, obligaties, private schuld & reële activa en MAQS (Multi-asset, Quantitative and Solutions ). Duurzaamheid staat centraal in de strategie en in de beleggingsbeslissingen van BNP Paribas Asset Management die actief bijdragen aan de energietransitie, het milieubehoud en de bevordering van gelijkheid en inclusieve groei. Haar prioriteit is om de klanten duurzaam langetermijnrendement te bieden. Per 31 december 2019 heeft BNP Paribas Asset Management 440* miljard euro vermogen onder beheer en telt de onderneming meer dan 520 beleggingsprofessionals en circa 500 relatiebeheerders die particulieren, bedrijven en institutionele klanten in 72 landen bedienen.

*vermogen van 594 miljard euro onder beheer en adviesbeheer per 31 december 2019.

BNP Paribas Fortis (www.bnpparibasfortis.com) biedt in België een totaalpakket van financiële diensten aan particulieren, zelfstandigen, beoefenaars van vrije beroepen, ondernemingen en publieke instellingen. Op het gebied van verzekeringen werkt BNP Paribas Fortis nauw samen, als verbonden agent, met AG Insurance, leader op de Belgische markt. De bank verstrekt internationaal ook maatoplossingen aan vermogende particulieren, grote ondernemingen en publieke en financiële organisaties. Daarbij maakt zij gebruik van de knowhow en het wereldwijde netwerk van BNP Paribas.

Het Europees Investeringsfonds (EIF) is onderdeel van de Europese Investeringsbank Groep. Haar centrale doelstelling is het steunen van kleine bedrijven in Europa door het verbeteren van toegang tot financiering, en het beschikbaar stellen van venture- en groeikapitaal, garanties, en microfinanciering. In deze rol steunt het EIF innovatie, onderzoek en ontwikkeling, ondernemerschap, groei en werkgelegenheid in Europa. www.eif.org

Labido Invest is een maatschap van BOSS paints-aandeelhouders, opgericht in 2017, die als doel ‘investeren in projecten met een duidelijke maatschappelijke meerwaarde (sociaal, cultureel, milieu)’ heeft.

BOSS paints is een Belgisch familiebedrijf dat hoogstaande verfproducten en decoratieve technieken ontwikkelt, produceert en verkoopt. Naast verfproducent is BOSS paints ook groothandel in verftoebehoren, wand-, plafond- en vloerbekleding alsook ontwerper van eigen kleurcollecties. Er zijn 4 BOSS paints depots voor de professionele schilder. Particuliere klanten kunnen terecht in de meer dan 60 franchise colora winkels in België en 1 in Nederland. De 270 medewerkers van BOSS paints zorgen voor 49 miljoen euro jaarlijkse omzet. In 2020 viert BOSS paints zijn 75 jarig bestaan.

De KU Leuven werd opgericht in 1425 en is naast één van de oudste ook de meest innovatieve universiteit van Europa (Reuters). Met haar 58 000 studenten en meer dan 20 000 medewerkers is zij bovendien de grootste universiteit van België. Vijftien faculteiten bieden bachelor- en masteropleidingen aan op 10 locaties in Vlaanderen. De verschillende klemtonen en aanpak op de campussen zorgen voor een grote variatie in het onderwijsaanbod. De opleidingen zijn gebaseerd op het onderzoek van meer dan 7000 wetenschappers. Als medeoprichter van de League of European Research Universities (LERU) is KU Leuven zowel nationaal als internationaal een toonaangevende onderzoeksinstelling.

De KU Leuven is de innovatiefste universiteit van Europa. De in België gevestigde universiteit wijdt zich volledig aan onderzoek, opleiding en dienstverlening aan de samenleving. De KU Leuven is medeoprichter van de League of European Research Universities (LERU) en is sterk Europees en internationaal gericht. Onze wetenschappers verrichten fundamenteel en toegepast onderzoek in een brede waaier van disciplines. Ons netwerk van researchziekenhuizen – Universitaire Ziekenhuizen Leuven –  verstrekt gezondheidszorg van hoogstaande kwaliteit en ontwikkelt nieuwe therapeutische en diagnostische inzichten waarbij het de nadruk legt op translationeel onderzoek. De universiteit telt ruim 58.000 studenten, uit meer dan 140 landen. De KU Leuven Doctoral Schools leiden zowat 4.500 doctoraatsstudenten op.

Vzw Oranjehuis (www.oranjehuis.be) is sedert 1971 als jeugdhulporganisatie erkend door Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Oranjehuis is werkzaam in West- en Oost-Vlaanderen met kwetsbare kinderen, jongeren, gezinnen en contexten. Vanuit deze kernopdracht, de begeleiding van jaarlijks een 450-tal kinderen en gezinnen, zijn de actieterreinen van Oranjehuis uitgebreid naar alle domeinen van de leefomgeving van kinderen en jongeren, m.n. gezin en familie, opleiding, tewerkstelling, vrije tijd en de structuren van de hulpverlening zelf. Om op maat van de noden te werken, heeft de vzw haar werking en aanbod sterk gedifferentieerd. Bijkomende erkenningen zijn er vanuit Onderwijs voor opleiding en tewerkstelling van jongeren, vanuit de Federale Overheid Asiel en Migratie voor de werking met Minderjarige Asielzoekers en voor de Europese projecten vanuit het Europees Sociaal Fonds. Vzw Oranjehuis wil toonaangevend zijn voor de hulp aan kinderen, jongeren en gezinnen, onderneemt actie als sociaal ondernemer en draagt de visie en methodieken die zij in haar praktijk ontwikkelt, via haar ontwikkelingscentrum Ligand, Vlaams en internationaal uit naar welzijns- en onderwijspartners.