In 2024 kostten de verkeersopstoppingen op de Belgische wegen 1,11% van ons bbp, of 5,3 miljard euro. Dat cijfer illustreert de last van verkeersopstoppingen voor bedrijven en komt boven op een andere grote uitdaging. Het wegvervoer is immers verantwoordelijk voor 23,4% van de CO2-uitstoot in ons land. Verder besteden de Belgische gezinnen een steeds groter deel van hun budget aan mobiliteit. Dat steeg van 9,7% in 2020 naar 10,8% in 2022. Die cijfers onderstrepen de dringende noodzaak om opnieuw na te denken over de vervoersmodi en over de invoering van duurzame mobiliteitsoplossingen, een cruciale uitdaging voor zowel gezinnen als bedrijven.
Momenteel zegt bijna 1 op de 8 Belgische gezinnen (12%) een elektrische of hybride wagen in privébezit te hebben. Het gebruik van een koolstofarme wagen is groter bij bedrijfswagens. Zo zegt 46% van de Belgische gezinnen die over minstens 1 bedrijfswagen beschikken, met een elektrische, hybride of plug-inhybride wagen te rijden.
1 op de 10 gezinnen is van plan om tegen eind 2026 over te stappen op een elektrisch voertuig
Er blijven nog heel wat uitdagingen voor de transitie naar elektrische voertuigen. Bijna de helft van de ondervraagde Belgen verwacht meer steun van de overheid. 40% van de Belgen wil dat de overheid meer inspanningen levert om de transitie te vergemakkelijken, maar 39% is gekant tegen elke vorm van overheidssteun. Een duidelijke tweedeling. Maar naast financiële stimuli is de problematiek rond de infrastructuur een groot discussiepunt. De voorstanders van overheidsinterventie vinden dat de ontwikkeling van openbare oplaadpunten (23%) prioriteit moet krijgen boven aankoopsubsidies (17%) en belastingverminderingen (15%).
Die prioritering van de infrastructuur stelt de realiteit van de gebruikers van elektrische voertuigen in het licht. 76% van hen is van mening dat de huidige infrastructuur toereikend is, maar vindt wel dat er meer laadpalen zouden moeten zijn op bepaalde strategische plaatsen. Ze geven echter nog een hogere prioriteit aan de uitbreiding van die infrastructuur dan aan financiële maatregelen (38% van de gebruikers tegenover 23% van de niet-gebruikers van oplaadpunten).
De meeste Belgen (43%), ongeacht of ze al dan niet met een elektrische/hybride auto rijden, menen daarentegen dat het moeilijk tot zeer moeilijk is om een oplaadpunt te vinden; slechts 4% vindt dat die voldoende beschikbaar zijn. De perceptie van de infrastructuur blijft dus een belangrijke rem op de ontwikkeling van het elektrische wagenpark. Ondanks die uitdagingen is het potentieel veelbelovend: meer dan 1 op de 10 gezinnen (11%) is van plan om tegen eind 2026 over te stappen op een elektrisch voertuig.
Nieuwe mobiliteitstrends: abonnementen en zelfrijdende auto's
De uitdagingen op ecologisch, economisch en sociaal vlak leiden ertoe dat mobiliteit opnieuw wordt uitgevonden dankzij innovatieve en toegankelijke oplossingen. 2 trends springen eruit, namelijk zelfrijdende auto's en private lease. Die nieuwe benaderingen van mobiliteit veranderen de manier waarop Belgen kijken naar verplaatsingen, voertuigen en het bezit ervan.
De perceptie van de technologie van zelfrijdende auto’s weerspiegelt echter een zekere bezorgdheid. Zo denken 8 op de 10 Belgen (82%) dat de technologie nog onvoldoende betrouwbaar is om er met een gerust gemoed gebruik van te maken. Jongeren zijn evenwel optimistischer, want 42% van de 18- tot 27-jarigen gelooft dat de technologie er klaar voor is. Toch aarzelt nog de helft van die jongeren om de autonome functies te gebruiken.
Uit dat wijdverspreide scepticisme blijkt de behoefte aan tastbare technologische vooruitgang, maar ook aan grotere inspanningen om de consumenten gerust te stellen over de veiligheid en concrete voordelen van die zelfrijdende wagens.
De studie belicht ook de abonnementeneconomie (private lease) in de autosector. Zo staat 32% van de Belgen positief tegenover de mogelijkheid om een auto te gebruiken via een all-inabonnement, inclusief verzekering, onderhoud en belastingen. Jongeren (18-27 jaar) springen eruit: 36% van hen staat er positief tegenover. 37% van de deelnemers blijft echter sceptisch, een gevoel dat overheerst bij gezinnen die een auto bezitten.
Die algemene weerstand tegenover een nieuw consumptiemodel heeft te maken met het feit dat eigendom nog steeds als essentieel wordt ervaren. De groeiende belangstelling van jongeren zou de komende jaren nochtans een paradigmaverschuiving kunnen inluiden.
De resultaten van het onderzoek tonen aan dat de percepties sterk verschillen naargelang het profiel. Terwijl jongeren over het algemeen voorstander zijn van innovatie en overheidsinterventie, zijn gezinnen zonder auto en zij die geen elektrische wagen bezitten voorzichtiger.
Die vaststelling benadrukt het belang van gedifferentieerde ondersteuning op maat van de specifieke behoeften van elke groep, als we duurzame mobiliteit in België willen promoten. Door een combinatie van verbeterde infrastructuur, aantrekkelijke financiële oplossingen en sensibilisering zal de transitie aan de verwachtingen van alle Belgen kunnen voldoen.
---
Financiële steun voor koolstofarme mobiliteit
BNP Paribas Fortis speelt een sleutelrol in de transitie naar C02-arme mobiliteit. In 2024 was 1 op de 2 door de bank verstrekte leningen op afbetaling bestemd voor de financiering van voertuigen, waarvan 20% voor modellen met een lage uitstoot (minder dan 50g CO2).
In 2024 bedroeg het gemiddelde leenbedrag voor zulke voertuigen 27.160 euro. Dat is een stijging met 2% ten opzichte van het voorgaande jaar. De gemiddelde looptijd van de leningen is nu 70 maanden en de gemiddelde maandelijkse afbetaling bedraagt 471 euro, een stijging met 7% ten opzichte van 2023.
